عوامل سقوط کوفیان در واقعه ی عاشورا
جامعه شناسان، علل گوناگونی در آسیبهای اجتماعی میدانند ؛ مانند: اجتماعی، محیطی و جمعیتی، سیاسی و نظامی، اقتصادی، روانی و شخصیتی و فرهنگی که همواره عوامل اجتماعی از دیدگاه جامعه شناسی مهم تر بوده اند. در حالی که از دیدگاه جامعه شناسی دینی، تأثیرات عوامل فرهنگی در آسیبهای اجتماعی عمیق تر به نظر میرسد. اگر محیط اجتماعی برای پروراندن، مجرم آمادگی نداشته باشد فعالیت آنان عقیم میماند . در جرم شناسی اجتماعی نیز برای محیط وقوع جرم اهمیت زیادی قائلند. حاکمیت یافتن سیاست مداران اموی و رواج فساد و بی عدالتی، در حقیقت انحرافی جدی در مسیر جامعه ی اسلامی بود که خود انحرافات اجتماعی بزرگتر را نیز موجب میگردید. تلاش یزید و دستگاه اموی در جهت خاموش کردن اعتراضات مردم، کسب مشروعیت سیاسی- مذهبی، هماهنگ کردن امت اسلامی با ارزشهای مولود دستگاه اموی و تحت فشار قرار دادن امام حسین برای اخذ بیعت، جلوه هایی از انحرافات اجتماعی عمیق این عصر بود. قطعاً شناسایی عوامل سقوط یک حکومت و پیشگیری از آن، جامعه اسلامی را از انحطاط دور کرده، به سوی اهداف حقیقی نظام سوق خواهد داد. اشاره به موضوع علل سقوط کوفیان در کتب تاریخی متعددی با این جهت گیری تربیتی آمده است؛ روش و گرد آوری مطالب در این مقاله توصیفی – تاریخی میباشد و هدف آن است که روشن شود برای ما انسانها که عوامل جزئی نیز در صورت بروز عواملی اصلی رخ مینمایند و مؤثر هستند که رواج تبعیض و فساد در زندگی سران قبایل و آسیب پذیریهای فرهنگی، موجب رواج فساد گستردهای در جامعه ی کوفه گردید که از زمان حضرت علی با فرصت طلبی دستگاه اموی زمینهها و آسیب پذیریها اجتماعی قدرت افزونتری را به دست میآورند.
در نتیجه دستگاه فرصت طلبی چون امویان با استفاده از همین زمینهها قدرت یافتند و چارهای جز رویارویی و جنگ کوفیان با سپاه امام حسین را نداشتند.
پزوهشگر : فائزه بیجنوند